"Big Data" & de overheid
"Big Data" is een populair onderwerp, kort gezegd gaat het over het fenomeen dat er steeds meer data beschikbaar is, in een steeds grotere variëteit en dat we die door nieuwe technieken/tools ook zeer snel kunnen verwerken en analyseren. Ook als ze ongestructureerd zijn. Dit vereist wel dat je eerst zoveel mogelijk data verzamelt waarbij je vaak nog niet weet voor welk doel je die gaat gebruiken en pas na de analyse bekijkt welke patronen interessant en bruikbaar zijn. Het biedt veel kansen om overheidsdienstverlening, slimmer, sneller, efficienter en persoonlijker te maken zoals ook in een recente engelse studie staat beschreven.
Tegelijk zijn er ook de nodige risico's. Wie ziet toe op het gebruik van "Big Data" door de overheid, biedt onze huidige wetgeving voldoende waarborgen of zijn verbeteringen noodzakelijk zijn een paar vragen die op komen.
De belangrijkste vraag wordt echter over het hoofd gezien in mijn ogen. Iets wat te maken heeft met wat Michael Nielsen in zijn boek "Reinventing Discovery" treffend omschrijft als "Data-driven intelligence". Met betrekking tot "Big Data" zijn computers in staat analyses te doen met betrekking tot grote hoeveelheden data die wij niet kunnen begrijpen noch kunnen uitleggen/reproduceren. We kunnen alleen kennis nemen van de uitkomsten van de analyse. Neurale netwerken zijn een goed voorbeeld van dergelijke systemen die als een "black-box" functioneren. Dit creëert voor een overheid een probleem. We zijn immers gewend dat we burgers en bedrijven kunnen uitleggen waarop we beslissingen baseren (desnoods voor de rechter) maar bij genoemde toepassingen hebben we alleen een uitkomst en kunnen we niet terugredeneren op basis waarvan die uitkomst tot stand is gekomen. Hooguit kunnen we aangeven op basis van welke parameters het systeem werkt met het risico dat een dergelijke toelichting ontoereikend of onvoldoende is voor betrokken burger of bedrijf. Nu worden dergelijke technnieken nog voornamelijk in het bedrijfsleven toegepast zoals bij creditcard maatschappijen voor het signaleren van verdachte transacties of bij verzekeringsmaatschappijen die soms verzekerden niet accepteren om onduidelijke redenen. Om de efficiency te verhogen en de dienstverlening te verbeteren zullen "big data" toepassingen ook steeds meer hun intrede doen in het overheidsdomein. Dat is op zichzelf een goede ontwikkeling vanwege de enorme potentie ervan tegelijk schept het nieuwe uitdagingen voor het ontwikkelen van een goed normenkader.
Reacties